MESAFELİ SÖZLEŞMELER UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
Amaç,
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, mesafeli sözleşmeler hakkında uygulama usul ve
esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, yazılı, görsel ve elektronik ortamda veya diğer
iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin
yapılan, malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası
kararlaştırılan sözleşmelere uygulanır.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanunun 31 inci ve bu Kanuna 4822 sayılı Kanunla eklenen 9/A
maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
b) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakanını,
c) Mal: Alış-verişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz
malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses,
görüntü ve benzeri gayri maddi malları,
d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki
her türlü faaliyeti,
e) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki
faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri,
f) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki
faaliyetleri kapsamında tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri,
g) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen,
kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi,
h) Kredi veren: Mevzuatları gereği tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili
olan banka, özel finans kuruluşu ve finansman şirketlerini,
ı) Mesafeli Sözleşme: Yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer
iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin
yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya
ifası kararlaştırılan sözleşmeleri,
j) (Ek: 9/10/2007-26668 RG) Sürekli veri taşıyıcısı: Tüketicinin, kendisine
kişisel olarak gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir
süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini sağlayan ve kaydedilen
bilgiye aynen ulaşılmasına imkan veren her türlü aracı,
ifade eder.
Ön Bilgiler
Madde 5- (Değişik birinci cümle: 9/10/2007-26668 RG) Tüketici, mesafeli
sözleşmenin akdinden önce, aşağıdaki bilgilerin tamamının yer aldığı
bilgilendirme formunun verilmesi suretiyle, açık, anlaşılır ve kullanılan
iletişim vasıtasına uygun bir şekilde bilgilendirilir.
a) Satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer
erişim bilgileri,
b) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin temel özellikleri,
c) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin tüm vergiler dahil satış fiyatı,
d) Satıcı veya sağlayıcının fiyat dahil tüm vaatlerinin geçerlilik süresi,
e) Tüketicinin ödemelerinin nasıl yapılacağına dair bilgiler,
f) Teslimat ve ifanın nasıl yapılacağına ve varsa buna ilişkin masrafların
tutarı ve kimin tarafından karşılanacağına dair bilgiler,
g) Cayma hakkı ve bu hakkın nasıl kullanılacağına dair bilgiler,
h) Tüketiciye bir maliyeti varsa kullanılan iletişim yollarının ücreti,
ı) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin, teslim ve ifa tarihlerine ilişkin
program,
j) Tüketicinin talep ve şikayetlerini iletebileceği satıcı veya sağlayıcının
açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri.
(Ek: 9/10/2007-26668 RG; Yön., m. 2 ) Sözlü iletişim araçlarının kullanılması
durumunda, ayrıca satıcı veya sağlayıcının, kimliğini ve görüşmenin ticari
amacını her görüşmenin başında tüketiciye açık bir biçimde bildirmesi
zorunludur.
Ön Bilgilerin Doğruluğunun Yazılı Olarak Kanıtlanması
Madde 6- ( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde
belirtilen bilgilendirme formunun, sözleşmenin kurulmasından önce tüketiciye
verilmesi zorunludur. Tüketici, bu bilgileri edindiğini yazılı olarak teyit
etmedikçe sözleşme akdedilemez. Elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde teyit
işlemi, yine elektronik ortamda yapılır. Satıcı veya sağlayıcı, mallar için
sözleşme konusu mal tüketiciye ulaşmadan, hizmetler için de en geç sözleşmenin
ifasından önce yazılı olarak, elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde ise
tüketici tarafından kullanılabilir veya sürekli olarak erişilebilir başka bir
sürekli veri taşıyıcısıyla bilgilendirme formunu tüketiciye ulaştırmak
zorundadır.
Sözleşmede Bulunması Gereken Şartlar
Madde 7- ( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Mesafeli sözleşmenin, tüketici
tarafından kullanılabilir veya sürekli olarak erişilebilir başka bir sürekli
veri taşıyıcısıyla tüketiciye verilmesi zorunludur.
Sözleşmede;
a) Tüketicinin, satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve
varsa diğer erişim bilgileri,
b) Sözleşmenin düzenlendiği tarih,
c) Malın veya hizmetin teslim veya ifa tarihi ve şekli,
d) Teslimat ve ifaya ilişkin masrafların tutarı ve kimin tarafından
karşılanacağına dair bilgiler,
e) Sözleşme konusu malın veya hizmetin cinsi veya türü, miktarı ve varsa marka
ve modeli,
f) Malın veya hizmetin Türk Lirası olarak vergiler dahil peşin satış fiyatı,
g) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirası olarak toplam satış
fiyatı,
h) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirtilen faiz
oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı,
ı) Peşinat tutarı,
j) Ödeme planı,
k) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları,
yer alır.
Cayma Hakkı
Madde 8- Tüketici; mal satışına ilişkin mesafeli sözleşmelerde, teslim aldığı
tarihten itibaren yedi gün içerisinde hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk
üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe göstermeksizin malı reddederek sözleşmeden
cayma hakkına sahiptir. Hizmet sunumuna ilişkin mesafeli sözleşmelerde ise, bu
süre sözleşmenin imzalandığı tarihte başlar. Sözleşmede, hizmetin ifasının 7
günlük süre dolmadan yapılması kararlaştırılmışsa, tüketici ifanın başlayacağı
tarihe kadar cayma hakkını kullanabilir. Cayma hakkının kullanımından
kaynaklanan masraflar satıcı veya sağlayıcıya aittir.
Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler ve tüketiciye anında teslim
edilen mallara ilişkin sözleşmeler cayma hakkı ve kullanımına ilişkin hükümlere
tabi değildir.
Malın teslimi sözleşmeye taraf olan tüketici dışında bir kişiye yapılsa dahi
tüketici cayma hakkını kullanabilir. Bu durumda satıcı malı 9 uncu maddenin
dördüncü fıkrası hükmü uyarınca üçüncü kişiden teslim alır.
Tüketicinin özel istek ve talepleri uyarınca üretilen veya üzerinde değişiklik
ya da ilaveler yapılarak kişiye özel hale getirilen mallarda tüketici cayma
hakkını kullanamaz. Ayrıca tüketici, niteliği itibariyle iade edilemeyecek,
hızla bozulma veya son kullanma tarihi geçme ihtimali olan mallar söz konusu
olduğunda cayma hakkını kullanamaz.
( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Satıcı veya sağlayıcının 6 ncı veya 7 nci
maddede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, satıcı veya
sağlayıcı en geç otuz gün içerisinde eksikliği giderir. Bu durumda yedi günlük
süre, söz konusu eksikliğin giderildiğine dair bilginin yazılı olarak
tüketiciye ulaştırıldığı tarihten itibaren başlar. Aksi takdirde, tüketici
cayma hakkını kullanmak için yedi günlük süre ile bağlı değildir.
Tüketicinin ödediği bedel kısmen veya tamamen satıcı veya sağlayıcı tarafından
ya da satıcı veya sağlayıcı ile kredi veren arasındaki anlaşmaya dayanılarak
karşılanıyorsa, cayma hakkının kullanılması halinde, kredi sözleşmesi de hiçbir
tazminat veya cezai şart tutarını ödeme yükümlülüğü söz konusu olmaksızın
kendiliğinden sona erer. Ancak bunun için, cayma bildiriminin kredi verene de
yazılı olarak iletilmesi gerekir.
Satıcı ve Sağlayıcının Yükümlülüğü
Madde 9- Satıcı veya sağlayıcı tüketicinin siparişi kendisine ulaştırdığı andan
itibaren en geç otuz gün içerisinde edimini yerine getirmekle yükümlüdür. Bu
süre tüketiciye daha önceden yazılı olarak bildirilmek koşuluyla en fazla on
gün uzatılabilir.
Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin cayma bildiriminin kendisine ulaştığı
tarihten itibaren on gün içinde almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve
tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade etmekle, ayrıca yirmi gün
içinde de malı geri almakla yükümlüdür.
( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Satıcı veya sağlayıcı mesafeli sözleşme konusu
malın veya hizmetin tüketiciye teslimi veya ifasından önce 5 inci maddede yer
alan bilgiler ile 7 nci maddede yer alan sözleşmeyi tüketiciye vermek ve 6 ncı
maddede belirtilen yükümlülükler dahilinde ön bilgilerin teyidine ilişkin onayı
almak zorundadır. Uyuşmazlık halinde ispat külfeti satıcı veya sağlayıcıya
aittir.
Haklı bir sebebe dayanmak şartıyla satıcı veya sağlayıcı, sözleşmeden doğan ifa
yükümlülüğünün süresi dolmadan ve sözleşmede belirtmesi şartıyla, tüketiciye
eşit kalite ve fiyatta mal veya hizmet tedarik edebilir.
Satıcı veya sağlayıcı, sipariş konusu mal veya hizmetin yerine getirilmesinin
imkansızlaştığını ileri sürerek, sözleşme konusu yükümlülüklerini yerine
getiremiyorsa, bu durumu, sözleşmeden doğan ifa yükümlülüğünün süresi dolmadan
tüketiciye bildirir. Ödemiş olduğu bedel ve borç altına sokan tüm belgeleri 10
gün içinde tüketiciye iade eder.
Geri Ödeme
Madde 10- Mesafeli sözleşmelerde, ödemenin kredi kartı veya benzeri bir ödeme
kartı ile yapılması halinde tüketici, kartın kendi rızası dışında ve hukuka
aykırı biçimde kullanıldığı gerekçesiyle ödeme işleminin iptal edilmesini talep
edebilir. Bu halde, kartı çıkaran kuruluş itirazın kendisine bildirilmesinden
itibaren 10 gün içinde ödeme tutarını tüketiciye iade eder.
Kapsam Dışı Sözleşmeler
Madde 11- Bu Yönetmelik hükümleri;
a) Banka, sigorta ile ilgili,
b) Otomatik satış makineleri vasıtasıyla akdedilen,
c) Halka açık jetonlu telefonlar vasıtasıyla akdedilen,
d) Açık arttırma yolu ile akdedilen,
e) Gıda, içecek ve günlük tüketim için tüketicinin evine veya işyerine düzenli
olarak sağlanan malların tedariki ile ilgili,
f) Sağlayıcının üstlendiği, barınma, ulaşım, yemek tedariki, sportif ve
kültürel faaliyetler ve eğlence hizmetlerini özel bir günde veya sürede tedarik
etmesine ilişkin hükümler içeren,
sözleşmelere uygulanmaz.
Yürürlük
Madde 12- Bu Yönetmelik 14/6/2003 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 13- Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
MESAFELİ SÖZLEŞMELER UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MESAFELİ SÖZLEŞMELER
UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA
YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 13/6/2003 tarihli ve 25137 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli
Sözleşmeler Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesine
aşağıdaki (j) bendi eklenmiştir:
“j) Sürekli veri taşıyıcısı: Tüketicinin, kendisine kişisel olarak
gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre
incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini sağlayan ve kaydedilen bilgiye
aynen ulaşılmasına imkan veren her türlü aracı,”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci
cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Tüketici, mesafeli sözleşmenin akdinden önce, aşağıdaki bilgilerin
tamamının yer aldığı bilgilendirme formunun verilmesi suretiyle, açık,
anlaşılır ve kullanılan iletişim vasıtasına uygun bir şekilde
bilgilendirilir.”
“Sözlü iletişim araçlarının kullanılması durumunda, ayrıca satıcı veya
sağlayıcının, kimliğini ve görüşmenin ticari amacını her görüşmenin başında
tüketiciye açık bir biçimde bildirmesi zorunludur.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 6 – Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen bilgilendirme
formunun, sözleşmenin kurulmasından önce tüketiciye verilmesi zorunludur.
Tüketici, bu bilgileri edindiğini yazılı olarak teyit etmedikçe sözleşme
akdedilemez. Elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde teyit işlemi, yine
elektronik ortamda yapılır. Satıcı veya sağlayıcı, mallar için sözleşme konusu
mal tüketiciye ulaşmadan, hizmetler için de en geç sözleşmenin ifasından önce
yazılı olarak, elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde ise tüketici tarafından
kullanılabilir veya sürekli olarak erişilebilir başka bir sürekli veri
taşıyıcısıyla bilgilendirme formunu tüketiciye ulaştırmak zorundadır.”
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir:
“Mesafeli sözleşmenin, tüketici tarafından kullanılabilir veya sürekli
olarak erişilebilir başka bir sürekli veri taşıyıcısıyla tüketiciye verilmesi
zorunludur.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Satıcı veya sağlayıcının 6 ncı veya 7 nci maddede belirtilen
yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, satıcı veya sağlayıcı en geç otuz
gün içerisinde eksikliği giderir. Bu durumda yedi günlük süre, söz konusu
eksikliğin giderildiğine dair bilginin yazılı olarak tüketiciye ulaştırıldığı
tarihten itibaren başlar. Aksi takdirde, tüketici cayma hakkını kullanmak için
yedi günlük süre ile bağlı değildir.”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Satıcı veya sağlayıcı mesafeli sözleşme konusu malın veya hizmetin
tüketiciye teslimi veya ifasından önce 5 inci maddede yer alan bilgiler ile 7
nci maddede yer alan sözleşmeyi tüketiciye vermek ve 6 ncı maddede belirtilen
yükümlülükler dahilinde ön bilgilerin teyidine ilişkin onayı almak zorundadır.
Uyuşmazlık halinde ispat külfeti satıcı veya sağlayıcıya aittir.”
MADDE 7 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 8 – Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.